REMCO CAMPERT 1929 -2022

Oude mensen verdwijnen stil en stiekem uit het straatbeeld. Soms denk je al een tijdje dat ze dood zijn, maar plots duiken ze dan op in een overlijdensadvertentie: ze leefden nog wel degelijk, maar nu dus niet meer. Zo ook met onze geliefde dichter Remco Campert. Eerst verdween hij uit de krant, ik mis zijn stukjes al heel lang, toen verdween hij van het scherm. Bijna iedereen en mijn vrouw dachten dat hij al lang dood was.

Gisteren is hij dan eindelijk echt gestorven en de Volkskrant doet hem geweldig veel eer aan, door hem uitgebreid te gedenken, vele pagina’s komen bewonderaars aan het woord en ook en vooral de dichter zelf. Ik lees het allemaal, het is heel veel en heel mooi allemaal. Een dichter in de mooiste zin van het woord, een dichter zoals hij moet zijn. Simpele, ontroerende gedichten, fantastische uitspraken, een sobere, pretentieloze houding, onvergetelijke zinnen. Een pracht mens bovendien. Geen vet ego, geen poeha, heerlijk menselijk falen, lekkere verslavingen. Bijvoorbeeld elke middag met zijn (vierde) vrouw scrabbelen om vier uur. Verder roken, drinken, jazz, vrouwen. In willekeurige volgorde en zo mogelijk alle vier tegelijk of in combinatie.

Zijn vader, de door de Duitsers jong vermoorde dichter Jan Campert is deel van ons nationaal geheugen met zijn fenomenaal gedicht:

HET LIED DER ACHTTIEN DODEN

Een cel is maar twee meter lang
en nauw twee meter breed,
wel kleiner nog is het stuk grond
dat ik nu nog niet weet,
maar waar ik naamloos rusten zal,
mijn makkers bovendien,
wij waren achttien in getal,
geen zal den avond zien.

Daarna een aantal prachtige strofen vol moed en vaderlandsliefde en tenslotte:

Ik zie hoe ’t eerste morgenlicht
door ’t hooge venster draalt –
mijn God, maak mij het sterven licht,
en zoo ik heb gefaald
gelijk een elk wel falen kan,
schenk mij dan Uw genâ,
opdat ik heenga als een man
als ik voor de loopen sta.

Een monument in de Nederlandse literatuur.

78 jaar later is nu ook zijn zoon gestorven, een natuurlijke dood, gelukkig na een lang en mooi leven. Zijn zoon, de dichter Remco, die zijn vader nauwelijks heeft gekend en duidelijk zijn eigen gang ging in een totaal andere tijd. Ook de zoon is als dichter een monument geworden. Nederland is op deze maandag een stukje armer geworden.

© thrammy 22

Finale Gedichtenwedstrijd 2022, Amsterdam

We zijn terug van een mooie reis naar theater De Brakke Grond in Amsterdam. Mijn gedicht was helaas niet bij de top drie, maar ik was wel heel blij om er na jaren weer eens bij te mogen zijn.

Op de heen en terugreis was er slechts een gespreksonderwerp: de oorlog in Oekraïne. Het dilemma van wel of niet ingrijpen door het westen, met mogelijk verschrikkelijke gevolgen. Dit vreselijke gebeuren bepaalde de stemming voor een groot deel. Maar in het theater konden we het even van ons afzetten.

Op elke stoel lag bij binnenkomst al een verzamelbundel klaar voor elke aanwezige.

Met veel plezier hebben we de presentatie van de winnaars van de Gedichtenwedstrijd mogen bijwonen. De jongens waren ook meegegaan en daarmee waren alle personen die in mijn gedicht werden genoemd aanwezig: de hoofdpersoon, de jongens (MO & JP in het gedicht) en ikzelf, de verslaggever van het kleine verhaaltje.

Het was een mooie bijeenkomst waarbij via een bak met pingpongballetjes 10 deelnemers werden uitgeloot om hun gedicht voor te dragen. Twee gedichten waren bovendien door een klein duo op muziek gezet en ze werden ter plekke als lied voorgedragen, een verrassend idee.

Van de drie winnaars waren de nummers een en twee niet aanwezig (Corona). Ze werden via een livestream geïnterviewd.  De winnares bleek een gelauwerde dichteres Ruth Lasters uit Antwerpen, die meedeed onder een pseudoniem. Na afloop hebben we nog heerlijk gegeten bij een klein restaurant in de buurt. Het was (weer) een geweldige ervaring.

Hierbij mijn gedicht wat te maken had met de soms vreselijke tijden, die de hoofdpersoon moest doormaken. Het speelt zich af op een van de pleinen van het grote AMC.

*

epos (5224)

mag dit alles weer noteren, het oorlogsverhaal

de berichten van het front en dan gaat het naar

de jongens, lees maar: de ellende van jullie eigen

moeder, het drama, het heldenverhaal, het epos

je bent nu al wereldberoemd, niet alleen vanwege

*

de vermelding in diverse medische geschriften

maar ook en vooral vanwege de bijzondere

kracht en levensmoed die je hebt getoond

en ik wacht nu schrijvend, schrijf nu wachtend

op het grote plein van de hemelse vrede op mo

*

geen tanks, geen rode leger, maar toch een

beetje oorlog – mo meldt mij via de nokia

dat hij op station duivendrecht net in de

metro is gestapt, hij weet nog van niks, net

als pj ergens in het verre zonnige mexico

*

© thrammy 22

Alle eer aan Lieke Marsman

Lieve mensen,

Als we het niet meer zien zitten en dat zou zomaar opeens kunnen in deze tijd, dan is daar nog altijd de Dichter des Vaderlands, Lieke Marsman. Van haar kocht ik haar tweede bundel toen we weer eens in de Stadsschouwburg in Amsterdam waren voor de Turing Gedichtenwedstrijd. Het was 6 februari 2014 en ik was bij de beroemde boekhandel Atheneum op het Spui.

‘het moeilijke aan ouder worden is niet

dat je steeds verdrietiger wordt

maar dat je steeds meer woorden krijgt

om je verdriet te beschrijven

en als je het kunt, moet je het doen

dat is waar

maar ik heb hier een fleecedekentje neergelegd

en leid je er hand in hand naar toe

en het is hier warm

en je bent hier veilig’

(Lieke Marsman, ‘De eerste letter’, Van Oorschot, Amsterdam 2014)

Het lijken woorden van een oudere, wijze vrouw, maar Lieke is geboren in 1990 en afgelopen jaar dus net 31 geworden, was toen dus pas 23!. Ze heeft al enkele jaren kanker en zal hoogstwaarschijnlijk niet meer beter worden. Toch is ze in staat om andere mensen troost te bieden met haar prachtige poëzie. Enige tijd geleden was ze nog in het boekenprogramma ‘Brommer op Zee’.

Groet en fijne dagen!

© thrammy 21